Rola flory bakteryjnej u noworodków i niemowląt

Przewód pokarmowy rodzącego się dziecka pozbawiony jest bakterii. Pierwszy kontakt z nimi następuje w czasie porodu. To, w jaki sposób noworodek przychodzi na świat, ma wpływ na jego florę bakteryjną, która zaczyna się dopiero kształtować.

Wpływ porodu na florę bakteryjną

W zależności od sposobu, w jaki matka rodzi, dziecko ma kontakt z różnymi bakteriami. Noworodek, w czasie porodu naturalnego, już w kanale rodnym styka się z florą bakteryjną matki. Następuje więc kolonizacja bakterii w jego układzie pokarmowym. Po przystawieniu do piersi, z mlekiem matki otrzymuje kolejną dawkę bakterii z rodziny Bifidobacterium i Lactobacillus oraz oligosacharydy. Sprzyjają one namnażaniu się probiotyków w jelitach noworodka. Dziecko urodzone przez cesarskie cięcie spotyka się z bakteriami szpitalnymi z otoczenia. Korzystniejsze dla niego są bakterie uzyskane od matki, jednak kontakt z nią i ssanie piersi następuje dopiero po kilku godzinach. Wynikiem tego jest inna flora bakteryjna niż u dzieci urodzonych siłami natury. Dopiero po około 10 dniach następuje wyrównanie poziomu bakterii Lactobacillus, a po 30- bifidobakterii.

Jak zbudować prawidłową florę bakteryjną u dziecka?

Prawidłowa flora bakteryjna to nie tylko korzystne, ale także szkodliwe bakterie, utrzymujące się w stanie równowagi. Jej zaburzenie może być przyczyną różnego rodzaju schorzeń i dolegliwości. Ogromny wpływ na dalszy rozwój flory bakteryjnej ma sposób karmienia dziecka. Karmienie piersią dziesięciokrotnie zwiększa ilość zdrowych bakterii w porównaniu z karmieniem sztucznym. Dzieci, które są odżywiane mlekiem modyfikowanym, powinny otrzymywać mieszanki wzbogacone o oligosacharydy, które wspomagają rozwój mikroflory w przewodzie pokarmowym.

Rola mikroflory jelitowej

Flora bakteryjna jelit ma wpływ na procesy zachodzące w organizmie. Najważniejsza funkcja, jaką pełnią probiotyki, czyli zdrowe bakterie to wspieranie układu odpornościowego. Jego zaburzenie może skutkować spadkiem odporności i alergią. Bakterie probiotyczne hamują rozwój drobnoustrojów chorobotwórczych, zapobiegają biegunkom, infekcjom, neutralizują toksyny. Chronią przed namnażaniem się patogenów. Wytwarzają potrzebne do prawidłowego rozwoju kwasy tłuszczowe i witaminy z grupy B oraz K. Wspomagają proces trawienia. Mikroflora jelitowa rozwija się wraz z dzieckiem i ulega zmianom.

Sposób odżywiania a flora bakteryjna dziecka

Odżywianie w wieku niemowlęcym ma wpływ na prawidłowe tworzenie flory bakteryjnej jelit. Około szóstego miesiąca życia niemowlę zaczyna przyjmować stałe pokarmy. Wzrost korzystnych bakterii można stymulować poprzez podawanie dziecku warzyw i owoców bogatych w oligosacharydy. Należą do nich: szparagi, karczochy, pomidory, banany. Około pierwszego roku życia malec może otrzymywać jogurty probiotyczne. Niewłaściwa dieta ze zbyt dużą ilością białka i tłuszczu prowadzi do spadku ilości bakterii Lactobacillus. W diecie muszą znajdować się owoce i warzywa.

Niedobór bakterii probiotycznych

Nie tylko zła dieta prowadzi do niedoboru bakterii probiotycznych. Niekorzystny wpływ na florę bakteryjną mają też biegunki, czy stosowanie antybiotyków. Aby uniknąć częstych rozstrojów pokarmowych, wskazane są szczepienia przeciwko rotawirusom. Oznaką zaburzenia równowagi flory układu pokarmowego są kolki, zaparcia, wzdęcia. Długotrwały niedobór bakterii probiotycznych może doprowadzić do zmian w nabłonku przewodu pokarmowego. Przyczynia się to do osłabienia układu odpornościowego, zmniejszonej aktywności enzymów, słabszej perystaltyki jelit. Dziecko może cierpieć na zaparcia i zapadać na infekcje. Zaburzenie flory bakteryjnej to także zły nastrój dziecka.

Przywrócenie równowagi

Do zaburzenia mikroflory układu pokarmowego u dziecka dochodzi bardzo łatwo. Odbudowa flory bakteryjnej jelit polega na dostarczeniu dziecku pożytecznych bakterii. Lekarz może zalecić uzupełnienie ich w formie suplementu. Najczęściej są to pałeczki kwasu mlekowego z rodzaju Lactobacillus, Bifidobacterium i drożdże probiotyczne. Probiotyki podaje się w czasie występowania biegunek. Odbudowują florę bakteryjną, usprawniają pracę jelit i oczyszczają organizm z toksyn. Mogą mieć zastosowanie w czasie występowania kolek – skracają wówczas czas trwania ataków i zmniejszają ich nasilenie. Wspomagają niedojrzały układ pokarmowy. Są niezastąpione w czasie antybiotykoterapii. Antybiotyki niszczą bakterie, prowadząc do wyjałowienia jelit, co zaburza pracę układu pokarmowego. Probiotyki odbudowują florę bakteryjną i przywracają go do sprawności. U dzieci narażonych na częste infekcje probiotyki wspomagają odporność na wirusy. Podawane powinny być zwłaszcza dzieciom uczęszczającym do żłobków i przedszkoli. W przypadku alergii łagodzą jej objawy. Lekarze zalecają przyjmowanie probiotyków kobietom w ciąży, gdyż może to zapobiegać pojawieniu się alergii u dzieci po ich narodzinach. Dla przywrócenia równowagi flory bakteryjnej równie ważną rolę odgrywa prawidłowa dieta.